Україна на картах польських підручників історії ХХ століття
Ключові слова:
польські школи, тексти підручниківАнотація
Варто зауважити, що українське питання було представлене в польських підручниках ХХ століття в різних аспектах. Що стосується досліджень, польсько-українське питання було виражене по-різному в багатьох шкільних підручниках. Це значною мірою залежить від педагогічних ідей та школи догматики, що склалася в зазначеній системі освіти.
Посилання
Polska i Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich / pod. red. W. Bonusiaka. – Rzeszów, 2001 ; Stosunki polsko-ukraińskie w
szkolnej edukacji historycznej od XIX do XX wieku / pod. red. H. Wójcik-Łagan. – Kielce, 2005.
Konieczko-Śliwińska D. Stosunki polsko-ukraińskie w polskich podręcznikach historii dla szkoły podstawowej wydanych w latach 1989-
// Polska i Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich / pod. red. W. Bonusiaka. – Rzeszów, 2001. – S. 64–65.
Schoenbrenner J. Dzisiaj i dawniej na ziemiach polskich. Podręcznik do historii dla klasy V szkół powszechnych drugiego i trzeciego
stopnia. – Warszawa, 1938. – S. 149–150.
Autorzy podejmujący problematykę buntów kozackich : Szelgowski A. Dzieje Powszechne w zarysie. Podręcznik do nauki historii. Część
trzecia. Dzieje nowożytne. – Poznań-Lublin-Wilno, 1920 ; Gebertowa G. Historia dla klasy V Szkół Powszechnych. – Lwów-Warszawa,
; Nanke Cz. Historia Nowożytna, Część pierwsza. – Lwów, 1929; Pohowska H. Wysznacka M. Podręcznik dla klasy V Szkoły
Powszechnej. – Warszawa 1933 ; Schoenbrenner J. Dzisiaj i dawniej na ziemiach polskich. Podręcznik do nauki historii dla klasy V Szkół
Powszechnych drugiego i trzeciego stopnia. – Warszawa, 1938 ; Hoszowska W., Szczechura T., Tropaczyńska-Ogarkowa W. Było to
dawno. Opowiadnia z dziejów ojczystych dla klasy IV szkoły podstawowej. – Warszawa, 1946 ; Dłuska M. Z naszych dziejów. Podręcznik
historii dla szkoły powszechnej. – Warszawa, 1947 ; Cieysztor A., Szczechura T. Średniowecze i czasy nowożytne. Podręcznik dla
klasy VII. – Warszawa, 1948 ; Baranowski B., Katz H., Krakowski S., Siuchmiński M., Zwolska W. Historia dla klasy VI / pod. red.
M. Siuchmińskiego. – Warszawa, 1952 ; Missalowa G., Schoenbrenner J. Historia Polski. – Warszawa, 1952; Arnold S., Michalski J.,
Piwarski K. Historia Polski od połowy XV w. do roku 1795. – Warszawa, 1955 ; Galos A., Gierowski J., Leszczyński J. Historia dla
klasy II technikum. – Warszawa, 1972; Przybysz K., Jakubowski J., Włodarczyk M. Historia dla gimnazjalistów. Dzieje nowożytne.
Podręcznik klasa II. – Warszawa, 2001 i inne.
Urbanowicz B. Między wiarą a polityczna ideologią – Postać i obraz Bohdana Chmielnickiego w wybranych polskich podręcznikach
historii (1918-1997) // Prawosławie nauka i społeczeństwo, Kijowsko-Pieczerski Kwartalnik Historyczny / pod. red. Siergieja
Bołchowitinowa. – Kijów, 2008. S. 63–74.
Hoszowska W., Szczechura T., Tropaczyńska-Ogarkowa W. Było to dawno. Opowiadania z dziejów ojczystych dla klasy IV szkoły
podstawowej. – Warszawa, 1946. – S. 194.
Breudel. Historia i nauki społeczne, długie trwanie. – Warszawa, 1958.
Arnold S., Michaliski J., Piwarski K. Historia Polski od połowy V w. do r. 1795. – Warszawa, 1955. – S. 78 ; Missalowa G.,
Schoenbrenner J. Historia Polski. – Warszawa, 1951. – S. 73; Kosman M. Historia dla klasy VI. – Warszawa, 1977. – S. 63.
Missalowa G., Schoenbrenner J. Historia Polski. – Warszawa, 1951. – S. 73.
Kosman M. Historia dla klasy VI. – Warszawa, 1977. – S. 63.
Zakrzewski W. Historia powszechna. T. III Historia nowożytna. – Kraków, 1920; Nanke Cz. Historia nowożytna. Część pierwsza. –
Lwów, 1929; Moszczeńska W., Mrozowska H. Podręcznik do nauki historii na trzecią klasę gimnazjalną. – Lwów, 1935; Gebert B.,
Gebertowa G. Opowiadania z dziejów powszechnych. Część II. – Lwów, 1929 i inni.
Autorzy podejmujący powyższą tematykę w okresie PRL: Baranowski B., Katz H., Krakowski S., Siuchmiński M., Zwolska W. Historia
dla klasy VІ / pod. red. M. Siuchmińskiego. – Warszawa, 1952 : Arnold S., Michalski J., Piwarski K. Historia Polski od połowy XV w do
r 1795. – Warszawa, 1955 ; Bortnowski W., Danielewicz I., Katz H., Korzec P., Siuchmiński M., Zientara B., Zwolska W. Historia dla
klasy II techników. – Warszawa, 1965 ; Galos A., Gierowski J., Lesczyński J. Historia dla klasy II technikum. – Warszawa, 1972.
Urbanowicz B. Zagadnienie koliszczyzny w wybranych polskich podręcznikach historii XX wieku // Ukraińsko-Polski naukowy dialog w
Humaniu. – Humań, 2009. – S. 242–243.
Przybysz K., Jakubowski W. J., Włodarczyk M. Historia dla gimnazjalistów. Dzieje nowożytne. Podręcznik klasa II. – Warszawa, 2001. Autorzy podręcznika wyjaśniają etymologie pojęcia koliszczyzna od słowa «koł» czyli nazwy broni powstańców. Natomiast Polski
Słownik Historyczny wydany w roku 1988 tak oto ujmuje powyższe hasło, iż pochodzi ono od słowa «kolej», które oznaczało na
Zachodniej Ukrainie straż pełnioną przez chłopów przed domami panów. Inaczej definiuje to pojecie encyklopedia Wikipedia według niej
nazwa koliszczyzna pochodzi od okrzyku powstańców «koli» – czyli kłuj.
Stępnik A. Ukraina i stosunki polsko-ukraińskie we współczesnych podręcznikach historii i syntezach dziejów okresu międzypowstaniowego // Polska i Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich. – Rzeszów, 2001. – S. 105.
Sędziwy H. Historia kl. VII. – Warszawa, 1961. – S. 75.
Skowronek J. Historia do Niepodległej. Podręcznik dla klasy VII szkoły podstawowej. – Warszawa, 1987. – S. 147.
Dutkiewicz J., Gąsiorowska N., Katz H. Historia dla klasy VII / pod. red. N. Gąsiorowskiej.
Radziwiłl A., Roszkowski W. Historia 1871-1945. – Warszawa, 1995 ; Szelągowska G. Historia. dzieje nowożytne i najnowsze 1870-1932.
Podręcznik dla klasy III liceum ogólnokształcącego. – Warszawa, 1994; Centkowska E., Centkowski J., Osica J. Historia dla klasy 8
«Drogi do wolności». – Warszawa, 1998.
Szelągowska G. Historia dzieje nowożytne i najnowsze 1870-1932. Podręcznik dla klasy III liceum ogólnokształcącego. – Warszawa,
– S. 262–263. Por: Stępnik A. Ukraina i stosunki polsko-ukraińskie we współczesnych podręcznikach historii w Polsce // Polska i
Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich. – Rzeszów, 2001. – S.
Centkowska E., Centkowski J., Osica J. Historia dla klasy 8, «Drogi do wolności». – Warszawa, 1998. – S. 47. Por : Stepnik A. Ukraina i
stosunki polsko-ukraińskie we współczesnych podręcznikach historii w Polsce // Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich. –
Rzeszów, 2001. – S. 109.
Landecki T., Łukaszewicz W., Wereszycki H., Willaume J. Podręcznik historii dla klasy VII szkoły podstawowej. – Warszawa, 1947 ;
Kwaśniewicz J., Mężyk J., Pawlik K., Prochyra K., Sędziwy H., Spiechowicz W. Historia dla klasy V. – Warszawa, 1958 ; Missalowa G.,
Schoenbrenner J. Historia Polski. – Warszawa, 1951; Dłuska M., Schoenbrenner J. Historia dla klasy IV. – Warszawa, 1956 i inni.
Sędziwy H. Historia dla klasy VII. – Warszawa, 1961 ; Wojciechowski M. Historia dla klasy VIII. – Warszawa, 1972.
Glubiński T. Historia 8. Trudny wiek XX. – Warszawa, 1992; Centkowska E., Centkowski J., Osica J. Historia dla klasy VIII. «Drogi do
wolności». – Warszawa, 1996.
Nadgórska A. Obraz stosunków polsko-ukrainskich dotyczących XX wieku zawarty w podręcznikach do historii dla szkoły podstawowej z
lat 1945-1996 // Polska i Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich / pod. red. W. Bonusiaka. – Rzeszów, 2001. – S. 77.
Jarosz W. Historia. Podręcznik na VII klasę szkół powszechnych. – Lwów, 1935. – S. 22; Roszkowski W. Histori Polski 1914-1991. –
Warszawa, 1992. – S. 32.
Wojciechowski G. Historia. Podręcznik dla gimnazjum. Razem przez wieki. Zrozumieć przeszłość III. – Warszawa, 2003. – S. 44.
Jarosz W. Historia. Podręcznik na VII klasę szkół powszechnych. – Lwów, 1935. – S. 24.
Landecji T., Łukaszewicz W., Wereszycki H., Willaume J. Historia...; Missalowa G., Schoenbrenner J. Historia...; Dłuska M.,
Schoenbrenner J. Historia...; Sędziwy H. Historia dla klasy VIII...
Wojciechowski G. Historia. Podręcznik dla gimnazjum. Razem przez wieki. Zrozumieć przeszłość III. – Warszawa, 2003. – S. 46.
Szcześniak A. L. Historia Polska i świat współczesny. – Warszawa, 1984 ; 1986 ; 1989 ; 1994 ; 1997 ; Glubiński T. Historia 8. Trudny
wiek XX. – Warszawa, 1992 ; Centkowska E., Centkowski J., Osica J. Historia dla klasy VII. Drogi do wolności (1914-1994). –
Warszawa, 1992.
##submission.downloads##
Номер
Розділ
Ліцензія
Автори, які публікуються у цьому журналі, погоджуються з наступними умовами:
- Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).
Редколегія публікує матеріали, не завжди поділяючи погляди їхніх авторів, зберігає стиль матеріалів, залишає за собою право скорочувати та редагувати тексти. Автор несе відповідальність за зміст статті, достовірність фактів, цитат, дат тощо. Друковані в інших виданнях матеріали до розгляду не приймаються. У разі передруку публікацій посилання на «Історичний архів. Наукові студії» обов’язкове.
