Перегляд польської та російсько і україномовної літератури щодо розвитку Кам’янця-Подільського
Ключові слова:
Кам’янець-Подільський, Річ Посполита, польська та українська історіографіяАнотація
В статті розглянуто стан польсько та україномовної літератури стосовно міста і пам’яток Кам’янця-Подільського, також літератури російськомовної, давньої та радянської. Автор піддав аналізу зміст досліджених публікацій та їх мериторичне значення. Вказано також на ті позиції, які, хоч і стосуються широко трактованої тематики кресів, містять інформацію щодо Кам’янця та розміщених на його теренах пам’яток, що свідчать про спільну польсько-українську історичну ми-
нувшину і про історію колишньої Речі Посполитої.
Посилання
Vide choćby: P. Borek, Ukraina w staropolskich diariuszach i pamiętnikach. Bohaterowie, fortece, tradycja. – Kraków, 2001; Rzeczpospolita Obojga narodów i jej tradycje. Studia i szkice: Praca zbior. / Pod red. M. Wagnera, J. Wojtasika. – Siedlce, 2004; Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań XVI – XVIII wiek: Praca zbior. / Pod red. T. Ciesielskiego, A. Filipczak-Kocur. – Warszawa-Opole, 2008.
Vide chociażby: P. Kozarski, T. Swat, Żółkiew (Жовква). – Warszawa, 1997; P. Kozarski, T. Swat, Żółkiew i jej świątynie. – Żółkiew, 1999; J. Kolbuszewski, A to Polska właśnie. Kresy. – Wrocław, 2002; Kresy. Śladami naszych przodków / Projekt i opracowanie K. i P. Dylikowie. – Kraków, 2002; R. Marcinek, S.W. Tarasow – zdjęcia, Polska.
Kresy Wschodnie. – Kraków, 2002; M. Machynia, R. Marcinek, Kresy. Zamki i fortalicje. – Kraków, [bez roku wydania]; Encyklopedia Kresów: Praca zbior. – Kraków, [bez roku wydania]; A. Górska, Kresy: Przewodnik. – Kraków, [bez roku wydania]; K. Węglicka, Kresowym szlakiem. Gawędy o miejscach, ludziach i zdarzeniach. – Warszawa, 2005; idem, Wędrówki kresowe. Gawędy o miejscach ludziach i zdarzeniach. – Warszawa, 2006; idem, Na dalekiej Ukrainie.
Gawędy kresowe. – Warszawa, 2007; Dzieje Kresów: Praca zbior. – Kraków, 2006; S.S. Nicieja, Twierdze kresowe Rzeczypospolitej. Historia, legendy, biografie. – Warszawa, 2006; Z. Skrok, Podolska legenda. Powstanie i pogrzeb polskiego Podola. – Warszawa, 2007; Ł. Galusek, M. Jurecki, Kresy na nowo odkryte: Wspólne dziedzictwo Polski i
Ukrainy. – Kraków, 2007; J. Czarnowski, Perły Kresów. – Warszawa, 2008; T. Siedlar-Kołyszko, Od Smoleńska po Dzikie Pola: Trwanie Polaków na ziemiach wschodnich I Rzeczypospolitej. – Kraków, 2008; T. Olszański, Kresy kresów. Stanisławów. – Warszawa, 2008. W znacznej części z wymienionych tutaj pozycji znajdują się jakieś, szersze
lub węższe, informacje dotyczące Kamieńca oraz jego zabytków.
Vide chociażby: С. Комарницький, Цитадель на Дністрі. (З історії Хотина та Хотинської фортеці). – Чернівці, 2001; В. Станіславський, Запорозька Січ та Річ Посполита 1686-1699. – Київ, 2004; Б. Возницький, Микола Потоцький староста Канівський та його митці архітектор Бернард Меретин і сницар Іоан Георгій Пінзель. –
Львів, 2005; П. Кулаковський, Чернігово-Сіверщіна у складі Речі Посполитої 1618-1648. – Київ, 2006. Warto też pamiętać o starszych pozycjach, które ukazały się już w czasach rosyjskiego panowania na Podolu – vide choćby: П.Н. Батюшков, Подолия: Историческое описание. – Санкт-Петербург, 1891.
Poza częścią wcześniej cytowanej literatury vide chociażby: J. Stolicki, Egzulanci podolscy 1672-1699: Znaczenie polityczne uchodźców z Podola w życiu politycznym Rzeczypospolitej. – Kraków, 1994; K. Mazur, W stronę integracji z Koroną: Sejmiki Wołynia i Ukrainy w latach 1569-1648. – Warszawa, 2006.
Z bardzo bogatej literatury dotyczącej militarnej przeszłości Kresów Południowo-Wschodnich vide choćby: L. Podhorodecki, Chocim 1621. – Warszawa, 1988; R. Majewski, Cecora 1620. – Warszawa, 1970; J. Wojtasik, Podhajce 1698. – Warszawa, 1990; M. Plewczyński, Obertyn 1531. – Warszawa, 1994; R. Romański, Cudnów 1660. – Warszawa, 1996; G. Jawor, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym Średniowieczu. – Lublin, 2000; K. Śledziński, Cecora 1620. – Warszawa, 2007; D. Orłowski, Chocim 1673. –
Warszawa, 2007; D. Kupisz, Wojska powiatowe samorządów Małopolski i Rusi Czerwonej w latach 1572-1717. – Lublin, 2008. Wśród cytowanych powyżej prac są zarówno opracowania o charakterze naukowym jak i
popularnonaukowe.
Poza częścią wcześniej cytowanej literatury vide chociażby: H. Wisner, Rzeczpospolita Wazów: Czasy Zygmunta III i Władysława IV. – Warszawa, 2002.
Szerzej na ten temat vide choćby: J. Pajewski, Buńczuk i koncerz: Z dziejów wojen polsko-tureckich. – Warszawa, 2006.
Vide chociażby: M. Ujma, Latyfundium Jana Sobieskiego 1652-1696. – Opole, 2005.
Poza częścią wcześniej cytowanej literatury vide także: B.G. Woźnicki, Mistrz Pinsel. Legenda i rzeczywistość: Katalog wystawy rzeźby XVIII wieku ze zbiorów lwowskich. – Wilanów, 1990; J.T. Petrus, Kościoły i klasztory Żółkwi. – Kraków, 1994; Archikatedra Świętego Jura we Lwowie. – Lwów, [bez roku wydania]; J. Szuliński, Teatr Miejski we Lwowie. – Warszawa, 2002; Pomniki epigrafiki i heraldyki dawnej Rzeczypospolitej na Ukrainie: Praca zbior. / Рod red. W. Drelicharza. – Tom 1. Ziemia lwowska dawnego województwa ruskiego / Opracowała
A. Biedrzycka. – Kraków, 2005; Tom 2. Dawne województwo podolskie / Opracował P. Kulisiewicz. – Kraków, 2005; A. Muzyczyszyn, R. Riznyk, Lwów: Miasto świątyń. – Lwów, 2006; J. Biriulow, Rzeźba lwowska od połowy XVIII wieku do 1939 roku: Od zapowiedzi klasycyzmu do awangardy. – Warszawa, 2007. Wspomnieć tutaj należy,
iż wymieniona powyżej monografia autorstwa Jerzego T. Petrusa stanowi pierwszy tom niezwykle wartościowej serii zatytułowanej: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Część I. Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, ukazujących się pod redakcją
naukową Jana K. Ostrowskiego, w ramach której do końca 2008 r. wyszło już 16 tomów.
Vide chociażby: W. Marczyński, Statystyczne, topograficzne i historyczne opisanie guberni podolskiej. – Wilno, 1820-1822; A. Przeździecki, Podole, Wołyń, Ukraina: Obrazy miejsc i czasów. – Wilno, 1841; S. Barącz, Kronika Oleska. – Tarnopol, 1864; idem, Pamiątki buczackie. – Lwów, 1882; L. Kubala, Szkice historyczne. Serya
pierwsza. – Warszawa-Kraków, 1901; Serya druga. – Kraków, 1901; W. Łoziński, Prawem i lewem. Obyczaje na Rusi Czerwonej w pierwszej połowie XVII wieku. – Kraków, 1903.
Vide choćby: L. Białkowski, Podole w XVI wieku. Rysy społeczne i gospodarcze. – Warszawa, 1920; J. Tretiak, Historia wojny chocimskiej (1621). – Kraków, 1921; A. Hniłko, Wyprawa cudnowska 1600. – Warszawa, 1931.
Vide choćby: Z. Hornung, Majster Pinsel, snycerz. Karta z dziejów polskiej rzeźby rokokowej. – Wrocław, 1976; W.A. Serczyk, Historia Ukrainy. – Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1979.
Pierwotnie miasto nazywało się jedynie Kamieniec (z łaciny: Camencia, Camencium, Camenecum). Dopiero w
późniejszych czasach poczęto do niej dodawać przymiotnik Podolski - vide: Słownik geograficzny Królestwa
Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III. Praca zbior. / Рod red. F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego,
W. Walewskiego. – Warszawa, 1882. – S. 748.
Chodzi tutaj oczywiście o powieść Henryka Sienkiewicza "Pan Wołodyjowski".
Inne nazwy miasta i twierdzy, które można napotkać w literaturze to: "kamienne miasto", "perła na kamieniu" lub też "baszta ręką Boga zbudowana", "brama do Polski", "złoty klucz do granic Rzeczypospolitej" albo "orle gniazdo". Z racji swojego strategicznego i handlowego znaczenia oraz z powodu jego historii już w okresie staropolskim
miasto to było powszechnie obecne w kaznodziejstwie, literaturze oraz pamiętnikarstwie jako symbol panowania Rzeczypospolitej nad południowo-wschodnimi kresami oraz jako symbol jej siły i potęgi militarnej – vide choćby: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III. Praca zbior. / Рod red.
F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego. – Warszawa, 1882; P. Borek, Ukraina w staropolskich diariuszach i pamiętnikach. Bohaterowie, fortece, tradycja. – Kraków, 2001.
Temat ten kilkakrotnie podejmował także piszący te słowa – vide: A. Smoliński, Bez "ognia i miecza": Migawki z sentymentalnych podróży po niepodległej Ukrainie w poszukiwaniu śladów byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów Część 7(I). Kamieniec Podolski – dzieje miasta i twierdzy // "Semper Fidelis". Pismo Towarzystwa Miłośników Lwowa i
Kresów Południowo-Wschodnich. – 2007. – Nr 1(96); Część 7(II). Kamieniec Podolski – świątynie // ibidem. – 2007. – Nr 4(99); Część 7(III). Kamieniec Podolski – świątynie niekatolickie, synagoga oraz inne obiekty // ibidem. – 2007. – Nr 5 (100); idem, Kamieniec Podolski i jego zamek jako ślad dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów // Homo doctus in se semper divitias habet: Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Januszowi Małłkowi z okazji siedemdziesięciolecia urodzin i pięćdziesiątej rocznicy rozpoczęcia pracy naukowej: Praca zbior. / Pod red. W. Polaka. – Toruń, 2008.
Swoje publikacje opatrywał czasami różnymi pseudonimami, jak na przykład: "J. Apolinary", "dr J. Rolle", czy też "dr Antoni J".
J.A. Rolle, Zameczki podolskie na Kresach Multańskich. Tom I i II. Kamieniec nad Smotryczem. – Wydanie drugie przerobione i powiększone przez autora. – Warszawa-Kraków, 1880. Pierwsze wydanie tego opracowania miało miejsce w Krakowie w 1869 r., a trzecie w 1893 r.
Szerzej na ten temat, poza częścią wcześniej cytowanej literatury, vide także: Z dziejów hajdamaczyzny. Część I i II / Z przedmową H. Moscickiego. – Warszawa, 1905; A. Moszczeński, Pamiętnik do historii polskiej w ostatnich latach panowania Augusta III i pierwszych Stanisława Poniatowskiego / Przedmowa H. Moscicki. – Warszawa,
Vide chociażby: M. Rolle, Rzemiennym dyszlem: Z dziejów Kamieńca Podolskiego. – Lwów, 1914; idem, Kamieniec Podolski. – Warszawa, 1925.
Niektórzy polscy autorzy uważając, zapewne tego autora za Ukraińca, jego dane personalne podają w postaci:
"E. Secynski", a nawet "J. Siciński (Е. Сіцінський)", jak czynią to niekiedy publikujący po polsku badacze
ukraińscy.
Е. Сецинский, Город Каменец-Подольский: Историческое описание. – Киев, 1895. Na początku XXI w. książka ta ukazała się po raz kolejny w formie wydanego na Ukrainie reprintu.
Prusiewicz, Kamieniec Podolski: Szkic historyczny. – Kijów-Warszawa, 1915. Podobnie jak w przypadku poprzednio omawianego opracowania na początku XXI w. na Ukrainie ukazał się reprint tej pracy.
Ibidem, s. 16.
Poza częścią wcześniej cytowanej literatury vide także: J. Przybył, Kamieniec Podolski albo Trylogia na nowo przeżywana. – Wrocław, 1998; idem, Kamieniec Podolski. Bastion na styku cywilizacji. – Łódź-Wrocław, 2007; Z. Bania, M. Wiraszka, Kamieniec Podolski. Miasto-legenda. – Warszawa, 2001.
Kamieniec Podolski. Studia z dziejów miasta i regionu: Praca zbior. / Pod red. F. Kiryka. – Tom I. – Kraków, 2000; Tom II. – Kraków, 2005.
R. Król-Mazur, Miasto trzech nacji: Studia z dziejów Kamieńca Podolskiego w XVIII wieku. – Kraków, 2008.
Warto tutaj też podkreślić, iż monografia Renaty Król-Mazur posuwa naprzód niezadowalający do tej pory stan badań nad niezwykle istotną dla dziejów byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów kolonią kamienieckich Ormian. Dotychczasowy poziom wiedzy polskiej historiografii na ten temat prezentują choćby następujące opracowania:
M. Zakrzewska-Dubas, Ormianie zamojscy i ich rola w wymianie handlowej i kulturalnej między Polską a Wschodem. – Lublin, 1965; idem, Ormianie w dawnej Polsce. – Lublin, 1982; K. Stopka, Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej. – Kraków, 2000; Ormianie polscy. Odrębność i asymilacja. (Katalog wystawy w Muzeum Narodowym
w Krakowie): Praca zbior. – Kraków, 1999.
Na ten temat dotychczas pisali: T.M. Nowak, Fortyfikacje i artyleria Kamieńca Podolskiego w XVIII w. // Studia i Materiały do Historii Wojskowości. – Warszawa, 1973. – Тom XIX, część I; idem, Arsenały artylerii koronnej w latach 1632-1655 // ibidem; idem, Fortyfikacje Kamieńca Podolskiego w świetle zabytków kartograficznych // Z
Dziejów Kartografii. – 1991. – Тom V; idem, Twierdza Kamieniec Podolski w XVIII w. na tle polskiej fortyfikacji na ziemiach zagrożonych najazdami Turków i Tatarów // Fortyfikacja. Tom 1. – Warszawa-Kraków, 1995; R. Król, Prace fortyfikacyjne i remontowe w Kamieńcu Podolskim w pierwszej połowie XVIII w. // Przegląd Historyczno-Wojskowy. – 2007. – R. VIII(LIX), Nr 4(219).
Vide chociażby: Памятники градостроительства и архитектуры Украинской СССР. Том 4. Сумская область, Тернопольская область, Харьковская область, Херсонская область, Хмельницкая область, Черкасская область, Черниговская область, Черновицкая область / Коллегиальная работа под редакцией Г.Н. Логвина. – Киев, 1986, gdzie znalazł się obszerny opis zabytków architektury sakralnej i obronnej z terenu Kamieńca Podolskiego.
Vide choćby: О.В. Лесник, Замки та монастирі України. – Львів, 1993; О. Пламеницька, Християнські святині Кам`янця на Поділлі. – Київ, 2001; idem, Кам`янець-Подільський. – Київ, 2004; A. Rasszczupkin, Katedra św. Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim. – Kamieniec Podolski, 2003; oraz О. Мацюк, Замки і форте-
ці західної України. Мандрівки історичні. – Львів, 1997 i polskojęzyczna wersja tego opracowania: O. Maciuk, Zamki i twierdze Ukrainy Zachodniej. Podróże historyczne. – Lwów, 2008. Autor ten opisał w tych pracach także fortyfikacje miejskie oraz obydwa kamienieckie zamki.
Vide choćby: О. Завальнюк, О. Комарницкий, Кам`янець-Подільський. Історико-популярний нарис. – Кам`янець-
Подільський, 2001; М. Петров, Історична монографія Кам`янця-Подільського кінця XVII – XVIII ст. (Історіографія.
Джерела). – Кам`янець-Подільський, 2002; Л. Станіславська, В. Жигайло – фотографії, Кам’янець-Подільський. – Кам’янець-Подільський, [bez roku wydania]; A. Rasszczupkin, Kamieniec-Podolski. – Kamieniec-Podolski, [bez roku
wydania]. Żadna z tych prac nie stanowi jednak znaczącego postępu w dotychczasowych badaniach.
Rasszczupkin, Kamieniec Podolski. Antemurale Christianorum. – Kamieniec Podolski, 2006.
Autor podał tam pewne zupełnie podstawowe informacje o zamkach lub innych fortyfikacjach w Chocimiu, Międzybożu, Żwańcu, Okopach Św. Trójcy, Paniowcach, Rychcie, Czarnokozińcach, Skale Podolskiej (ten zamek autor nazwał Skała nad Zbruczem), Satanowie, Czortkowie, Jazłowcu i Czerwonogrodzie.
Olga Anatoliwna Płamienicka w 1980 r. ukończyła Kijowski Państwowy Instytut Sztuki (Київський державний худож-
ній інститут). Obecnie pracuje jako kierownik Wydziału Problemów Restauracji i Rewitalizacji Środowiska Historycznego Naukowo-Badawczego Instytutu Teorii i Historii Architektury oraz Budownictwa Miejskiego (Відділ проблем реставрації і регенерації історичного середовища Науково-дослідного інституту теорії та історії архітектури і містобудування). Jest znawcą historii architektury okresu średniowiecza i nowożytności. Obok innych nagród i wyróżnień była także laureatem Międzynarodowej Nagrody im Profesora Jana Zachwatowicza. Jest autorem około 200 publikacji naukowych, w tym także pracy: "Kamieniec Podolski – miasto na peryferiach Imperium Rzymskiego: najwcześniejsza struktura urbanistyczna i fortyfikacje (Кам`янець-Подільський – місто на периферії Римської імперії: найдавніша урбаністична структура і фортифікації)", wydanej w 1999 r. we współpracy z E. Płamienicką. Ponadto Olga Płamienicka jest także autorką ogólnej koncepcji regeneracji i rewitalizacji starego miasta w Kamieńcu oraz autorką 17 konkretnych projektów restauracji poszczególnych obiektów znajdujących się na terenie miasta i twierdzy
О. Пламеницька, Сакральна архітектура Кам`янця на Поділлі. – Кам`янець-Подільський, 2005.
P. Derdej, Kamieniec Podolski 1672. – Warszawa, 2009; M. Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676.
Tom I. – Zabrze, 2009.
S. Makowiecki, Relacyja Kamieńca wziętego przez Turków w roku 1672 / Opracował P. Borek. – Kraków, 2008.
T. Wierzbowski, Relacyja o upadku Kamieńca r. 1672 i ostatnich czynach p. Jerzego Wołodyjowskiego, przez JMci pana Stanisława makowieckiego stolnika latyczewskiego // Przegląd Powszechny. – 1886. – tom 9 i tom 10. Vide także: J. Przybył, Kamieniec Podolski. Bastion na styku cywilizacji. – Łódź-Wrocław, 2007.
Vide choćby: A. Sujkowski, W stronę Wiednia: Dole i niedole wojenne w świetle listów i pamiętników. – Poznań, 1984, s. 235 i passim. O sposobie w jaki to literackie dzieło powstało vide także: J. Krzyżanowski, W kręgu wielkich realistów. – Kraków, 1962 – rozdział zatytułowany: Dzieje tekstu "Ogniem i mieczem"; idem, Twórczość Henryka Sienkiewicza. – Warszawa, 1973; T. Bujnicki, Trylogia Sienkiewicza na tle tradycji polskiej powieści historycznej. –
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1973.
Vide chociażby: Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnej Polski. Tom 2 / Wydał A. Grabowski. – Kraków, 1845. Ponadto vide także: J. Stolicki, Sprawa kamieniecka – upadek twierdzy w opinii szlacheckiej // Studia Historyczne. – 1993. – zeszyt 1; P. Borek, Ukraina w staropolskich diariuszach i pamiętnikach. Bohaterowie,
fortece, tradycja. – Kraków, 2001.
Vide choćby: Opisanie szturmowania do Kamieńca Podolskiego przez cesarza tureckiego // Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego / Zebrał, opracował i wydał J. Kluczycki. – Kraków, 1880. – Tom 2, część 2; Kamieniec Podolski utracony anno 1672 / opublikował J. Woliński: Materiały do dziejów wojny polsko-tureckiej 1672-1676 //
Studia i Materiały do Historii Wojskowości. – 1964. – Tom X.
Vide chociażby: J. Woliński, Z dziejów wojen polsko-tureckich. – Warszawa, 1983.
P. Derdej, Kamieniec Podolski 1672. – Warszawa, 2009.
J. Przybył, Kamieniec Podolski albo Trylogia na nowo przeżywana. – Wrocław, 1998. 46. M. Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676. Tom I. – Zabrze, 2009.
Vide choćby: A. Dylewski, Ukraina. Część zachodnia, Kijów i Krym. – Bielsko-Biała, 2001; idem, Ukraina. Praktyczny przewodnik. – Bielsko-Biała, 2003; idem, Przewodnik Pascala. Ukraina. – Bielsko-Biała, 2005; A. Strojny, K. Bzowski, A. Grossman, Przewodnik. Ukraina zachodnia. Tam szum Prutu, Czeremoszu... – Kraków, 2007; Praktyczny przewodnik. Ukraina / A. Dylewski, O. Aleksejczuk, P. Kardaś... – Bielsko-Biała, 2007; Przewodnik ilustrowany. Ukraina / A. Dylewski, O. Aleksejczuk, P. Kardaś... – Bielsko-Biała, 2007.
Przykładem takiego przewodnika może być chociażby pozycja: A. Evans (Ukraina. Przewodnik turystyczny National Geographic. – Warszawa, 2008, s. 180), gdzie można wyczytać następujące rewelacje: "W dole [kanionu – sic! – przyp. A.S.] płynie rzeczka Smotrycz, nazwana tak dlatego, że czysta woda pozwala dostrzec dno (smotri! to po rosyjsku patrz!). [...] Zmiany właścicieli i liczne odbudowy uczyniły z niej olbrzymią twierdzę, w której żadna wieża nie przypomina jakiejkolwiek innej (Turcy zbudowali czworoboczne, Rosjanie okrągłe)". Wydaje się, iż absurdalność zarówno tych, jak i innych podobnych stwierdzeń, nie wymaga żadnego komentarza.
Są to: M. Orłowicz, Przewodnik po Europie. Europa Wschodnia i Środkowa (Rosya, Austro-Węgry, Niemcy i
Szwajcaria). – Lwów, 1914; idem, Przewodnik po Galicyi, Bukowinie, Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim. –Lwów, 1919; J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie. Tom II. – Warszawa, 2001; Z. Hauser, Ilustrowany przewodnik po zabytkach na Wołyniu i Podolu. – Warszawa, 2006; G. Rąkowski, Podole. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część II. – Pruszków, 2006.
Kamieniec Podolski. Przewodnik turystyczny: Praca zbior. / Pod red. naukową O. Płamienickiej. – Lwów, 2005. Wcześniej ukazała się jego wersja ukraińskojęzyczna – vide: Кам`янець-Подільський. Туристичний путівнік. – Львів,
##submission.downloads##
Номер
Розділ
Ліцензія
Автори, які публікуються у цьому журналі, погоджуються з наступними умовами:
- Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).
Редколегія публікує матеріали, не завжди поділяючи погляди їхніх авторів, зберігає стиль матеріалів, залишає за собою право скорочувати та редагувати тексти. Автор несе відповідальність за зміст статті, достовірність фактів, цитат, дат тощо. Друковані в інших виданнях матеріали до розгляду не приймаються. У разі передруку публікацій посилання на «Історичний архів. Наукові студії» обов’язкове.
